زمینه و هدف: افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی رویکرد انعطاف پذیری در مواجهه با استرس نداشته و در به کارگیری مهارت های اجتماعی ضعف دارند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر گروه درمانگری شناختی- رفتاری هیمبرگ- بکر بر بهبود اضطراب اجتماعی و انعطاف-پذیری شناختی نوجوانان دختر انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این پژوهش آزمایشی، 24 نفر از دختران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی از بین دختران دبیرستانی سال تحصیلی 1392- 1393 شهرستان اسفراین که جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می داد، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (گروه درمانگری شناختی- رفتاری هیمبرگ- بکر) و کنترل گماشته شدند. قبل و بعد از انجام مداخلات، بر روی آزمودنی های هر دو گروه پرسشنامه های اختلال اضطراب اجتماعی (SPIN)، انعطاف پذیری شناختی (CFI)، رضایتمندی مراجع (CSQ) و شاخص بهبود کلی بالینی (CGI) اجرا شدند. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و تحلیل کواریانس چند متغیری (MANOVA) در نرم افزار SPSS-19 با سطح معناداری 0.05 تجزیه و تحلیل شدند. همچنین درصدهای بهبودی مورد محاسبه قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه درمانگری شناختی- رفتاری هیمبرگ- بکر در مقایسه با گروه کنترل باعث بهبود بیشتر انعطاف پذیری شناختی و کاهش معنادار اضطراب اجتماعی می شود (P<0.001). آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل میزان رضایت از درمان و بهبودی کلی خود را بطور معناداری بالاتر ارزیابی کردند و درصد بهبودی آن ها در تمام متغیرهای پژوهش بیشتر از درصدبهبودی آزمودنی های گروه کنترل بود (P<0.001).نتیجه گیری: گروه درمانگری شناختی- رفتاری هیمبرگ- بکر در بهبود اضطراب اجتماعی و انعطاف پذیری شناختی نوجوانان دختر موثر است.

زمینه و هدف: یک حادثه برای همه به یک اندازه، استرس زا نیست. ادراک فرد است که میزان استرس زا بودن آن رویداد را تعیین می کند. افراد مبتلا به سردرد در ارزیابی خود از رویدادها دچار مشکل هستند. این مطالعه با هدف بررسی اثر گروه درمانگری شناختی - رفتاری بر ادراک فراوانی عوامل استرس زا و ادراک ناخوشایند از این عوامل در افراد مبتلا به سردردهای عود کننده انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی از بین کلیه دانشجویان دختر دانشگاه شیراز، 20 نفر بر اساس مصاحبه تشخیصی و تشخیص نورولوژیست، به عنوان بیمار مبتلا به میگرن و سر درد تنشی (گروه بیمار) انتخاب شدند. همچنین 32 نفر از دانشجویان که از لحاظ رشته و دامنه سنی با گروه بیمار مشابه بودند، به عنوان گروه عادی (فاقد سردرد) انتخاب شدند. هر دو گروه به پرسشنامه عوامل استرس زا پاسخ دادند و در متغیرهای ادراک ناخوشایند از عوامل استرس زا و ادراک فراوانی عوامل استرس زا، مورد مقایسه قرار گرفتند. در بخش دوم پژوهش، گروه بیماران، به مدت 9 هفته، هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای در گروه شرکت کردند. آنها در طول دوره درمان در سه موقعیت پیش آزمون، میان آزمون (هفته پنجم) و پس آزمون (هفته نهم) مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها به کمک آزمون های آماری t مستقل و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: ادراک ناخوشایند از استرس ها و ادراک فراوانی عوامل استرس زا در گروه مبتلا به سردرد بیشتر از افراد عادی بود (P<0.001). گروه درمانی شناختی - رفتاری به طور معنی داری به تغییر ادراک ناخوشایند عوامل استرس زا و کاهش تعداد عوامل استرس زای ادراک شده، در افراد مبتلا به سردرد منتهی گردید (P<0.001).نتیجه گیری: گروه درمانگری شناختی - رفتاری، نقش مهمی در مهار سردرد دارد و ادراک بیماران مبتلا به سردرد را نسبت به خطرناک بودن عوامل استرس زا، تغییر می دهد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بی خوابی سنتی و درمان شناختی-رفتاری بی خوابی مبتنی بر اینترنت در افراد مبتلا به بی خوابی همبود با افسردگی بود. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری برای دو گروه آزمایشی و گروه کنترل بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 54 نفر از کارکنان و اساتید دانشگاه که در پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ و سیاهه افسردگی بک نمره بالاتر از برش کسب کردند و از طریق مصاحبه تشخیصی بر اساس ملاک های تشخیصی5MSD افسردگی و بی خوابی داشتند، انتخاب شدند. با استفاده از گمارش تصادفی، در هر سه گروه 51 نفر جایگزین شدند. گروه های آزمایش 6 جلسه درمان شناختی-رفتاری برای بیخوابی بر اساس پروتکل I-TBC ادینگر و کارنی (2015) دریافت کردند. پرسشنامه کیفیت خواب پیتسبورگ (IQSP) و پرسشنامه افسردگی بک (ویرایش دوم) سه بار (قبل از درمان، بعد از آخرین جلسه درمان و یک ماه بعد از درمان) اجرا شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس مختلط استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان شناختی-رفتاری بی خوابی سنتی و درمان شناختی-رفتاری بی خوابی مبتنی بر اینترنت باعث افزایش کیفیت خواب در هر دو گروه آزمایشی شد. گروه I-TBCI و گروه I-TBC نسبت به گروه کنترل کاهش نمره بیشتر در افسردگی داشت، اما گروه I-TBC نسبت به گروه I-TBCI کاهش نمره بیشتری نشان داد. نتایج پیگیری نیز پایا بودن درمان را تایید کرد.

این پژوهش با هدف مقایسه دو روش مداخله شناخت درمانگری آموزش محور (فری، 1999) و گروه درمانگری شناختی ـ هستی نگر (کی سان و دیگران، 1997) در بهبود مشـکلات روانی زنان افسرده مبتلا به سرطان سینه اجرا شد. چهل زن (20 تا 65 ساله) افسرده مبتلا به سرطان سینه به دو گـروه آزمایشی و یک گروه گواه تقسیم شدند. گروه نمونه سابقه بیماری روان پزشکی قبل از ابتلا به سرطان نداشتند و در زمان اجرای پژوهش میانگین نمره افسردگی آنها بر اساس آزمون افسردگی تجدیدنظر شده بک (بک، استیر و براون، 1996) از متوسط بالاتر بود. هر سه گروه به پرسشنامه های افسردگی تجدیدنظر شده بک (1996)، امید (میلر و پاورز، 1988)، حرمت خود (پوپ و مک هیل، 1988) و کیفیت زندگی (آرنسون و دیگران، 1993) قبل و بعد از اجرای درمانگری که در قالب 12 جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی اجرا شد، پاسخ دادند. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان دادند که میانگین افسردگی در گروه درمانگری شناختی ـ هستی نگر کمتر و میانگین امیدواری آنها به گونه معناداری بیشتر از میانگین گروه شناخت درمانگری آموزش محور بود. بین میانگینهای حرمت خود و کیفیت زندگی در دو گروه درمانگری تفاوت معنادار به دست نیامد. میانگین هر چهار متغیر در دو گروه آزمایشی تفاوت معنادار با گروه گواه داشت. نتایج بر اساس نظریه های زیربنایی دو روش درمانگری و طرح مداخله مورد بحث قرار گرفت.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه دو روش روان درمانگری رفتاری- شناختی با دارودرمانگری در درمان سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و ارتقای سطح سلامت روانی افراد مبتلا به این اختلال اجرا گردید.روش: در یک طرح شبه تجربی، 50 نفر از افراد مبتلا به IBS از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک تخصصی گوارش با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پس از ارزیابی اولیه با استفاده از مقیاس ROM-II و میزان سطح سلامت روانی با استفاده از پرسشنامه SCL-90-R، بصورت تصادفی در دو گروه (دارو درمانگری به عنوان گروه کنترل و روان درمانگری رفتاری- شناختی به همرا ه دارو درمانگری به عنوان گروه آزمایشی) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایشی طی 8 جلسه تحت روان درمانگری رفتاری- شناختی قرار گرفتند. سپس آزمودنی های هر دو گروه مجددا با مقیاس ROM-II و پرسشنامه SCL-90-R مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون t برای گروههای مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که روش روان درمانگری رفتاری- شناختی به همراه دارو درمانگری، بیش از دارو درمانگری به تنهایی، در بهبود علایم IBS موثر است و سطح سلامت روانی در گروه آزمایش بطور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود.نتیجه گیری: با توجه به نقش روان درمانگری رفتاری- شناختی به همراه دارو درمانگری در درمان بیماران مبتلا به IBS پیشنهاد می شود درمان این بیماران به صورت تیمی مرکب از متخصصان گوارش و متخصصان روانپزشکی و روانشناسی صورت گیرد.

با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب سلامت و افسردگی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر(IBS) ، 32 بیمار (با تشخیص پزشک متخصص و بر اساس ملاکهای (Rome II، به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. درمان شناختی رفتاری در گروه آزمایشی طی هشت جلسه هفتگی به کار بسته شد. زیر مقیاس اضطراب سلامت از پرسشنامه کیفیت زندگی (پاتریک و دیگران، 1998) و فهرست افسردگی بک (1961 ،BDI) در آغاز و پایان جلسه ها و پس از گذشت دو ماه تکمیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری کاهش معناداری را در نمره های اضطراب سلامت و افسردگی گروه آزمایشی در پس آزمون نشان دادند. آزمون پیگیری هشت هفته که بعد از پس آزمون اجرا شد، تغییری در نمره های اضطراب سلامت نشان نداد، اما در نمره های افسردگی گروه آزمایشی، افزایش معناداری (05/ (P<0دیده شد و ضرورت تدارک یک طرح درمانگری اختصاصی را مطرح کرد. بر اساس این نتایج، در بیماران روده تحریک پذیر، درمان شناختی رفتاری می تواند یک درمان موثر باشد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی گروه درمانگری مبتنی بر اصلاح سبک زندگی و گروه درمانگری شناختی بر کاهش شاخص توده بدنی (BMI) و بهبود کیفیت زندگی در زنان دارای اضافه وزن صورت گرفته است.روش: بدین منظور از میان زنان داوطلب، 26 نفر بر اساس معیارهای ورود- خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه جایگزین شدند (گروه درمانگری با اصلاح سبک زندگی و گروه درمانگری شناختی). آزمودنی های دو گروه قبل از مداخله و پایان ماه های چهارم و هفتم به گویه های پرسشنامه کیفیت زندگی و بهزیستی مرتبط با چاقی پاسخ دادند و BMI آنها نیز محاسبه شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نسخه شانزدهم نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: هر دو مداخله اصلاح سبک زندگی و شناختی به کاهش BMI و بهبود کیفیت زندگی و بهزیستی مرتبط با چاقی می انجامند (P<0.05). اما دو مداخله در اصلاح متغیرهای پژوهش تفاوت معناداری با هم نداشتند (.(P>0.05نتیجه گیری: نتیجه گیری کلی این است که دو مداخله با اصلاح باورهای مخرب و رفتارهای نارساکنش ور افراد درباره غذا خوردن به بهبود کنش وری جسمی و کاهش ناراحتی بدنی همراه با اصلاح شاخص های اضافه وزن منجر می شوند.

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری و روان نمایشگری در تغییر سبکهای ابراز هیجان مراجعان مراکز مشاوره بهزیستی شهر تهران بود. بدین منظور 36 نفر از مراجعان داوطلب به طور هدفمند انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. اعضای گروهها به وسیله پرسشنامه های ابرازگری هیجانی و دوسوگرایی در ابراز هیجان (کینگ و امونز، 1990) و پرسشنامه مهار هیجانی (راجر و نجاریان، 1989) قبل و بعد از 12 جلسه مشاوره گروهی مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که هر دو روش گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری و روان نمایشگری در افزایش ابرازگری هیجانی کاهش بازداری و دو سوگرایی هیجانی مراجعان اثربخش بودند. همچنین مشخص شد که روان نمایشگری از گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری در افزایش ابرازگری هیجانی موثرتر بود.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی درمانگری رفتاری و شناختی- رفتاری بر کاهش نشانه های بالینی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی کودکان در طول زمان و در خلال موقعیتهای اصلی تظاهر نشانه ها انجام گرفت. روش: در فرایند روش شناختی، تعداد هشت آزمودنی از دو موقعیت آموزش ویژه انتخاب شدند. با استفاده از طرح تک آزمودنی با آزمودنیهای مختلف، نخست داده های حاصل از مشاهده رفتاری مکرر هر آزمودنی در مرحله خط پایه گردآوری شد. سپس در مرحله درمانگری تعداد چهارآزمودنی تحت درمانگری رفتاری و چهار آزمودنی دیگر در معرض درمانگری شناختی- رفتاری قرار گرفتند. رفتار آزمودنیها بعد از مداخله درمانگری در جلسات مرحله پیگیری نیز مورد مشاهده دقیق قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل نقاط داده ها در مراحل آزمایشی، کاهش نشانه های رفتار تکلیف گریز اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی را در سه آزمودنی درمانگری رفتاری و چهار آزمودنی درمانگری شناختی- رفتاری در مرحله مداخله درمانگری نسبت به خط پایه نشان داد، اما تداوم اثربخشی در طول زمان مرحله پیگیری ملاحظه نشد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه، الزامهایی را برای بررسی اثربخشی دراز مدت درمانگریهای رفتاری و شناختی- رفتاری بر کاهش نشانه های بالینی اصلی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و تعمیم آنها از موقعیت مدرسه محور به موقعیت خانه دارد.